مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی یکی از رشتههای محبوب و پر طرفدار در ایران و خارج از کشور است. توسعه اقتصادی بلند مدت جهان و کشور به وجود صنایع و منابع انرژی کارآمد، نوآور و خلاقانه نیاز دارد. رشته مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی این نیاز را برطرف میکند و خلاءهای مدیریتی آن را پر میکند. این رشته در کنار موضوعات تخصصی که در حیطه نفت، گاز و پتروشیمی ارائه میدهد، حاوی مطالب و موضوعات دیگری همچون بازاریابی، ارسال و تحویل کالا، روشهای نوین تحقیق، امور مالی شرکت ها، قوانین مربوط به صادرات نفت و گاز، تجارت، مدیریت ریسک و دیگر مباحث متنوع مدیریتی در این شاخه از رشته مدیریت است. در واقع مدیریت نفت، گاز و پتروشیمی، پلی بین مباحث تخصصی مدیریت و پتروشیمی است. امروزه وابستگی جهان به نفت و گاز افزایش یافته است زیرا اقتصاد جهانی و زیرساختها به شدت به محصولات نفتی متکی هستند. از این رو، این زیرساختها نیاز به یک مدیریت جامع و کامل دارند که در رشته مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی خلاصه میشود. این رشته به قدری مورد توجه شرکتهای بزرگ نفتی و پتروشیمی بوده است که بر اساس آخرین آمارها، حدود ۱۰۰۰۰۰ موقعیت شغلی در سال ۲۰۱۹ ایجاد کرده است.
دورههای تحصیلی مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی چیست؟
به مانند دیگر رشتههای مدیریتی که مقاطع تحصیلی مختلفی دارند، مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی هم مقاطع مختلفی دارد. افراد میتوانند در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری این رشته مشغول به تحصیل شوند. بر اساس مقطعی که برای تحصیل انتخاب میکنید، به طور تخصصی مطالب آن رشته را میخوانید. به عنوان مثال با استفاده از ابزارهای تحلیل ریسک و فناوری، میزان خطر نشت نفت و گاز را اندازه گیری میکنید و با استفاده از مدیریت ریسک، اقدامات پیشگیرانه را انجام میدهید. در بخشهای بعدی میخواهیم در مورد مقاطع تحصیلی مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی اطلاعاتی را به شما ارائه دهیم.
دوره MBA نفت و گاز و پتروشیمی
دوره MBA نفت و گاز و پتروشیمی یا به عبارت دیگر مدیریت ارشد کسب و کار نفت و گاز و پتروشیمی در واقع مهارتها و دانش کافی درباره حوزههای تخصصی مدیریت نفت، گاز و پتروشیمی همچون مهارتها و وظایف مدیران، مدیریت مالی، اصول پروژه، خرده فروشی و بازاریابی، مدیریت رفتار سازمانی، عملیات خط لوله به افراد ارائه میدهد. علاوه بر این، این رشته روی بخش انرژی و کشف مناطق نفتخیز بسیار متمرکز است. این رشته افراد را برای کار در پُستهای مدیریتی در بخشهای نفت و گاز آماده میکند. در واقع افراد پس از اخذ مدرک MBA نفت و گاز و پتروشیمی در زمینههای اقتصاد، مدیریت ریسک و فرآوردههای نفتی دانش کافی را بدست میآورند تا بتوانند به طور کارآمد بخشهای مختلف را مدیریت کنند. علاوه بر این، افرادی که شاغل هستند میتوانند دوره MBA مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی را بگذرانند.
دوره DBA مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی
این مقطع به مانند دوره MBA نفت و گاز و پتروشیمی روی مسائل مدیریتی مربوط به این حوزه از قبیل اکتشاف و استخراج نفت، دستورالعمل HSE در کلیه واحدهای نفتی، مدیریت ریسک، مدیریت تغییر، طرح مدیریت اضطراری، نیروی انسانی متمرکز است. این مقطع یک سطح بالاتر از MBA است که روی مباحث پژوهشی و کسب و کار متمرکز است و مسائل و مشکلات مرتبط با دنیای واقعی کسب و کار را حل میکند. افرادی که آموزش DBA نفت و گاز و پتروشیمی را میگذرانند، به مانند مقطع دکتری، با اصول پژوهشی و نگارش مقاله و هم چنین ارائه نظریات جدید در این زمینه آشنا میشوند. تفاوتی که بین DBA و PHD وجود دارد اینست که افراد علاوه بر ارائه نظریه میتوانند از نظریات خود به طور عملی در کسب و کار خود استفاده کنند. افراد پس از دریافت مدرک DBA نفت و گاز و پتروشیمی، مهارتهای تحلیلی و پژوهشی بدست میآورند که با استفاده از آن میتوانند هم در دانشگاهها و مؤسسات و مراکز آموزشی کشور مشغول به تدریس شوند و هم در بازار کار به عنوان مدیر تسهیلات، هماهنگ کننده برنامههای انرژی، مدیر پروژههای نفتی، مدیر بازرسی، مدیر بازاریابی مواد نفتی و گازی، تحلیلگر امور مالی و غیره مشغول به کار شوند.
اهمیت آموزش مدیریت نفت و گاز و پتروشیمی چیست؟
آموزش این رشته چه به صورت دوره MBA نفت و گاز و پتروشیمی و چه به صورت دوره DBA نفت و گاز و پتروشیمی، برای افرادی که به این زمینه علاقه دارند، بسیار حائز اهمیت است. آموزش MBA نفت و گاز و پتروشیمی از این جهت حائز اهمیت است که افراد با تکیه بر دانشی که از دوره DBA نفت و گاز و پتروشیمی یا MBA آن بدست میآورند، میتوانند کسب و کار خود را نظارت کنند یا به عنوان مدیر شرکتهای فعال در زمینههای پتروشیمی، نفت و گاز، از دانش نظری و مهارتی که بدست آورده اند، در راستای پیشرفت و موفقیت کسب و کار قدم بردارند. یکی دیگر از دلایلی که آموزش MBA نفت و گاز و پتروشیمی یا DBA آن بسیار حائز اهمیت است، اینست که اگر به عنوان مثال یک مدیر هستید و میخواهید ارتقاء شغلی در سازمان خود داشته باشید، باید سطح علمی و دانش خود را بالا ببرید تا در آن صورت بتوانید ارتقاء شغلی بگیرید. علاوه بر موارد مذکور، در دنیای مدرن کسب و کار امروزی، مدیران باید با روشهای جدید مدیریتی آشنا شوند تا بتوانند در برابر مخاطرات موجود در کسب و کار به خوبی مقابله کنند.